چشم و جراحي هاي ليزر (5)

آیا بیمارانی که باردار بوده یا شیردهی دارند، می توانند عمل ليزيك کنند؟

خیر ، به علت افزایش هورمونهای استروئیدی در زمان بارداری و شیردهی احتمال بازگشت شماره چشم پس از عمل بیشتر از افراد عادی بوده و بهتر است این بیماران چند ماه پس از بازگشت به وضعیت عادی عمل کنند.

قطع مصرف لنز تماسی قبل از عمل ليزيك

لنزهای تماسی نرم دو هفته، لنزهای تماسی RGP سه هفته و لنزهای سخت PMMA ، 4 هفته قبل از عمل باید کنار گذاشته شود.

عوارض عمل لیزیک

عمل لیزیک عمل بسیار کم عارضه ای می باشد اما باید بدانیم که خالی از عارضه نیست. دانستن این عوارض دو حسن دارد. نخست اینکه به شما کمک می کند با دید باز و کاملا منطقی تصمیم به عمل گرفته و صرفا تحت تاثیر تبلیغات؛ تسلیم عمل نگردید. ثانیا اگر بعد از عمل عارضه ای حادث گردید به موقع متوجه آن گشته و با ارجاع سریع آن به پزشک معالج؛ در درمان تسریع گردد.
نکته مهم اینست که صرف وجود عارضه در عمل لیزیک؛ این عمل را از اعتبار ساقط نمی کند. بلکه نسبت فواید به عوارض است که تعیین کننده موفقیت هر گونه عمل جراحی یا درمان دارویی است. هر چه این نسبت بالاتر باشد موفقیت بیشتر خواهد بود که در مورد عمل لیزیک این نسبت بسیار بالاست.
عوارض عمل لیزیک دو دسته هستند. دسته اول عوارض خفیف و گذرایی هستند که اکثر افرادی که تحت عمل لیزیک قرار می گیرند کم و بیش ممکن است آن را تجربه کنند. از این نوع عوارض می توان از افت کیفیت بینایی علی الخصوص در شب؛ مشکلات دید شب مانند پخش نور و دیدن هاله در اطراف اشیا نورانی؛ سایه دار دیدن؛ خشکی خفیف چشم؛ و خونمردگی زیر ملتحمه نام برد. این دسته عوارض اهمیت چندانی ندارند چرا که مشکل جدی را برای بینایی و چشم ایجاد نکرده و در عرض چندین هفته بهبود می یابند.
دسته دوم عوارضی هستند که بسیار نادر هستند ولی می توانند برای چشم و بینایی مشکلات جدی ایجاد کنند. از این نوع عوارض می توان از عفونت؛ التهاب غیر عفونی؛ لک قرنیه؛ آستیگماتیسم نامنظم؛ خشکی شدید چشم؛ و مشکلات دائمی دید شب نام برد. اگر در معاینات اولیه و انتخاب بیمار قبل از عمل دقت کافی صورت گیرد؛ از بسیاری از این عوارض پیشگیری می گردد. در مورد عفونت و التهاب غیر عفونی نیز اگر به موقع درمان شروع شود؛ عواقب به حد اقل می رسد.

ليزيک و حاملگي

برای بسياری از بانوان اين پرسش مطرح است که آيا عمل ليزيک برای حاملگی و يا برای زايمان طبيعی مانعی ايجاد می کند. ظاهرا برای بسياری اين نگرانی و تصور ايجاد گشته که با انجام عمل ليزيک، نبايد باردار شوند و اگر هم بارداری پيش آمد بايد با عمل سزارين فرزندشان را بدنيا بياورند و زايمان طبيعی می تواند منجر به پارگی شبکيه و نابينايی شود. پاسخ ساده و سريع به اين پرسش و نگرانی، اينست که عمل ليزيک و ديگر اعمال جراحی عيوب انکساری هيچگونه ريسکی را برای حاملگی و يا زايمان طبيعی ايجاد نمی کند.
ظاهرا منشا اين پرسش و نگرانی به اين بر می گردد که اکثر افرادی که تحت عمل ليزيک قرار می گيرند، نزديک بين هستند. بعلت اينکه نزديک بين ها معمولا تغييراتی در شبکيه اشان دارند که شانس پارگی شبکيه را بيشتر می کند، اين نگرانی وجود دارد که فشارهای زايمانی سبب پارگی شبکيه گردد. بايد دانست که در چشمهای نزديک بين، اندازه کره چشم بزرگتر از حد معمول می باشد و هرچه نزديک بينی بالاتر باشد، اندازه کره چشم به همان نسبت بزرگتر خواهد بود. در نتيجه و بعلت بزرگی اندازه کره چشم، تغييراتی بصورت نازکی و دژنرسانس در شبکيه، علی الخصوص در اطراف شبکيه رخ می دهد که بصورت نسبی شانس پارگی شبکيه را در افراد نزديک بين بالا می برد. پس بطور کلی شانس پارگی شبکيه در افراد نزديک بين بيشتر از افراد ديگر می باشد.
در مطالعات انجام شده، علی رغم تئوريهايی که وجود دارد، هيچگاه اثبات نشده است که عمل ليزيک و ديگر اعمال جراحی ليزری مانند لازک و پی آر کی، احتمال پارگی شبکيه را در اين افراد بالاتر ببرد. بنابراين نزديک بين ها بدون توجه به اينکه عمل ليزيک را انجام داده يا نداده اند، ريسک پارگی شبکيه در آنها يکسان می باشد. اين يکسانی ريسک در مورد بانوانی که نزديک بين هستند، چه ليزيک کرده باشند يا نکرده باشند، چه حامله باشند يا نباشند، نيز صدق می کند.
حال صحبت در اين است که آيا حاملگی و زايمان طبيعی نيز به ريسک پارگی شبکيه چيزی اضافه می کند يا نه. حاملگی و تغييرات هورمونی زمان حاملگی بصورت فيزيولوژيک تغييراتی در چشم ايجاد می کند ولی هيچگاه ريسک اضافی برای شبکيه و ايجاد پارگی در آن، ايجاد نمی کند. در گذشته اين نگرانی وجود داشت که فشار زايمان طبيعی ممکن است در ايجاد پارگی شبکيه در افراد با نزديک بينی بالا نقش داشته باشد، ولی مطالعاتی وجود دارد که در تعداد زيادی از بانوانی که شماره نزديک بينی آنها بين ۴- تا ۱۵- بوده و فرزندشان را با زايمان طبيعی بدنيا آورده اند، هيچگونه افزايشی در ميزان پارگی شبکيه يا خونريزی شبکيه در اين افراد در مقايسه با افراد گروه کنترل ديده نشده است.
هر چند در کل، هم تمايل بانوان حامله و هم تمايل همکاران متخصص زنان و زايمان به عمل سزارين بيشتر از زايمان طبيعی است، ولی تا کنون هيچگونه دليل علمی بر اينکه نزديک بينی بالا و عمل ليزيک منعی برای زايمان طبيعی باشد، ارائه نشده است.

ليزيک و خشکي چشم

تقريبا بيش از نيمی از مشکلات پس از عمل ليزيک ناشی از خشکی چشم می باشد که می تواند بين يک تا شش ماه و گاهی بيشتر فرد را آزار دهد. بخشی از اين مشکلات در همه افرادی که تحت عمل ليزيک قرار می گيرند ديده می شود که معمولا خفيف و گذرا هستند و مشکل جدی را ايجاد نمی کند. اما افرادی که قبل از عمل ليزيک، درجاتی از خشکی چشم را دارند و در هنگام مشاوره قبل از عمل به آن توجهی نشود، پس از عمل ليزيک با مشکلات عديده ای روبرو خواهند شد که تا مدتها می تواند کيفيت بينايی و راحتی چشم آنها را تحت تاثير قرار دهد.
يادمان باشد که عمل ليزيک بعلت ايجاد لايه در قرنيه که يکی از مراحل لا ينفک اين عمل می باشد، اعصاب حسی قرنيه را قطع می کند که سبب کاهش حس قرنيه خواهد شد. اين کاهش حس نيز بنوبه خود سبب ايجاد و يا تشديد خشکی چشم می گردد. اعمال جراحی ليزری سطحی مثل عمل پی آر کی (PRK)، لازک (LASEK)، و اپی ليزيک (Epi-LASIK) بعلت دستکاری سطحی تر قرنيه، در مقايسه با عمل ليزيک خشکی کمتری ايجاد می کنند.
علائم خشکی چشم پس از عمل ليزيک می تواند از درجات خفيف تا شديد متغير باشد. اين علائم عبارتند از تاری متغير ديد، سوزش چشم، قرمزی، حساسيت به نور، سايه دار ديدن، احساس وجود جسم خارجی در چشم، و خستگی چشم.
از خصوصيات بارز تاری ديد ناشی از خشکی چشم اين است که بلافاصله پس از پلک زدن، ديد بهتر می شود و بعد از چند لحظه کوتاه دو مرتبه تار می گردد. همچنين بشدت تحت تاثير شرايط هوای محيطی، عملکرد چشم تغيير می کند. در شرايط هوایی آرام و مرطوب، چشم عملکرد بهتری يافته، و برعکس در شرايط هوای آلوده، خشک و گرد و خاکی، چشم بشدت بهم می ريزد.
برای اينکه پس از عمل ليزيک کمتر گرفتار اينگونه مشکلات گرديم، بهتر است قبل از عمل، از وضعيت لايه اشکی چشم اطلاع دقيق حاصل نمائيم. توجه داشته باشيم که در چشم دو نوع اشک ترشح می شود. يک نوع اشک که همه از آن اطلاع داريم همان اشک تحريکی است که در شرايطی که چشم به هر دليل جسمی و يا روحی (مثلا در هنگام گريه کردن) تحريک شود، ترشح می گردد. اما بايد بدانيم که در چشم اشک ديگری بصورت کم ولی دائم ترشح می گردد که سطح چشم ما را مرطوب نگه می دارد و اين اشک نقش اساسی تری در چشم بازی می کند. اين اشک از نوع دوم است که در عمل ليزيک کاهش می يابد. بنابراين صرف اينکه در هنگام گريه کردن، چشم اشک فراوان توليد می کند دليل بر عدم خشکی نيست.
قبل از عمل ليزيک، بسياری از افرادی که درجاتی از خشکی در چشمشان دارند، ممکن است هيچگاه علائم واضحی را نشان نداده باشند. اين افراد حتی در معاينه معمولی نيز ممکن است خشکی چشمشان آشکار نگردد. بنابراين برای ارزيايی لايه اشک، معاينات متعددديگری بايد انجام شود. يکی از تستهايی که کمک کننده است تست اندازه گيری ميزان اشک چشم است که با گذاشتن نوارهای کاغذی مخصوص در چشم، قابل انجام است.
اگر در معاينات قبل از عمل ليزيک درجاتی از خشکی چشم مشاهده گرديد، قبل از عمل فرد بايد تحت درمان خشکی چشم قرار گيرد. در اين افراد بستن موقت مجرای اشک را قبل از عمل ليزيک بايد مد نظر داشت. اگر خشکی چشم قبل از عمل ليزيک قابل توجه باشد بايد از انجام عمل صرف نظر کرد و يا از روشهای ديگری که عارضه خشکی کمتری را ايجاد می کنند مانند اعمال جراحی ليزری سطحی مثل عمل پی آر کی (PRK)، لازک (LASEK)، و اپی ليزيک (Epi-LASIK)، حلقه های قرنيه ای، CK ( برای درمان دوربينی)، و يا لنزهای داخل چشمی استفاده نمود.

Customized Ablation يا اصلاح ديد منطبق بر خصوصيات هر چشم

علاوه بر عيوب انکساري نزديك بيني، دوربيني و آستيگماتيسم، عوامل ديگری نيز بر کيفيت ديد ما تاثير می گذارند که از آنها اصطلاحا بعنوان " Aberration های رده بالای چشم" نام می برند. در جراحي عيوب انکساري به روش سنتی (يعنی ليزيک و لازک و PRK معمولی که عمده بيماران با اين روشها عمل شده و می شوند)، بخش عمده اي از Aberrationهای رده بالا اصلاح نشده باقی مانده و يا حتی در مواردی بعد از عمل افزايش می يابد.
با تکنولوژی Customized Ablation و اندازه گيری Aberrationهای رده بالای چشم، در حال حاضر اين امکان فراهم شده تا با دقت بيشتری بتوان عيوب انکساری را اصلاح نمود و کيفيت بينايی بهتری را برای بيمار در مقايسه با روشهای سنتی ايجاد نمود. برای مقايسه روشهای سنتی اصلاح عيوب انکساری و روش Customized Ablation ، می توان اين مثال را زد که روشهای معمول لازک وليزيک و PRK مانند استفاده و پوشيدن لباسهای از پيش آماده است، در حالی که Customized Ablation به معني دوختن لباس برای هر فرد منطبق بر خصوصيات بدنی وی خواهد بود. بايد بدانيم که Aberrationهای رده بالا در هر فرد متفاوت از فرد ديگر است. اين بدان معناست که دو نفر با شماره عينک کاملا يکسان، Aberrationهای رده بالای متفاوتی دارند. حال در روش سنتی اين دو نفر، به يک شکل قرنيه آنها با ليزر تراش داده می شود، اما با تكنولوژی Customized Ablation ، برنامه تراش ليزر اين دو نفر متفاوت از همديگر و منطبق بر خصوصيات چشم آنها خواهد بود و اصلاح ديد براي هر فرد بطور اختصاصي و براساس Aberrationهای چشم همان فرد طراحي و اجرا مي گردد.
جراحي هاي ليزيك، لازک و PRK هر سه مي توانند با تكنولوژي Customized Ablation انجام گيرند و نتايج بسيار عالی تری را به همراه داشته باشند.

سيستم ( زي اوپتيكس ) Zyoptix

اين سيستم كه بر روي نوع بخصوصي از دستگاههاي اكسايمر نصب گرديده قادر است علاوه بر شماره هاي عادي چشم ( دوربيني يا نزديك بين يا آستيگماتيسم) ديگر خصوصيات فردي قرنيه افراد كه بر روي نحوه تشكيل تصاوير موثر مي باشد اصلاح نمايد. در اين سيستم بعلت آنكه جهت نحوه انجام ليزر نياز به دهانه هاي Aperture خروجي خاصي براي ليزر دارد از كارت هاي ويژه اي كه ((كارت زي اوپتيكس)) ناميده مي شود (براي هر چشم جداگانه) استفاده مي گردد. در حال حاضر هر كارت قيمت معادل يكصد دلار دارد كه به هزينه هاي جراحي عادي اضافه مي شود.

اپی ليزيک (Epi-LASIK )

عمل ليزر (PRK)، لازک (LASEK)، و اپیليزيک (Epi-LASIK) بسيار شبيه به هم هستند و در واقع يک نوع عمل محسوب می شوند. نتايج نهايی و دقت اين روشها در تصحيح عيوب انکساری کاملا يکسان می باشد و اختلاف تنها در نحوه انجام بخشی از عمل جراحی است.
تفاوت در اين سه روش در نحوه برداشتن سلولهای لايه سطحی قرنيه می باشد. در عمل ليزر (PRK) که قديمی ترين آنهاست و از سال ۱۹۹۰ ميلادی استفاده می شود، ابتدا سلولهای پوششی سطح قرنيه با يک کاردک مخصوص برداشته شده و سپس سطح قرنيه با ليزر اکسايمر متناسب با شماره چشم تراش داده می شود. در عمل لازک (LASEK) و اپی ليزيک (Epi-LASIK) قسمت اصلی عمل کاملا شبيه به عمل ليزر(PRK) مي با شد، تنها تفاوت در نحوه برداشتن سلولهای پوششی سطح قرنيه است که سعی می شود اين سلولها بصورت يک لايه پيوسته از قرنيه جدا و پس از تراش با ليزر مجددا اين لايه سلولی روی سطح قرنيه برگردانده شود. در عمل لازک (LASEK) اين لايه سلولی با کمک الکل رقيق شده جدا می گردد، در حاليکه در اپی ليزيک (Epi-LASIK) اين لايه به کمک وسيله ای مکانيکال به اسم اپی کراتوم که در چند ماهه اخيرا مورد تائيد FDA آمريکا قرار گرفته است، ایجاد می گردد. دراينجا نبايد ايجاد اين لايه سلولی را با ايجاد لايه (Flap) در عمل ليزيك (LASIK) يکی گرفت. در عمل ليزيك لايه اي با ضخامت حدود ۱۶۰ ميكرون برداشته می شود که بسيار ضخيمتر از لايه سلولی در عمل لازک (LASEK) و يا اپی ليزيک (Epi-LASIK) می باشد.
چون در عمل اپی ليزيک (Epi-LASIK) از الکل استفاده نمی گردد، اين ادعا مطرح است که نسبت به عمل لازک (LASEK) ترميم زخم سريعتر صورت می گيرد و درد و ناراحتی بيمار پس از عمل کوتاه تر خواهد بود. بعضی از جراحان برای عمل لازک (LASEK) و عمل اپی ليزيک (Epi-LASIK) نسبت به عمل ليزر (PRK) مزايای متعددی قائل می شوند.
سايت دكتر دستجردي dastjerdi.com
بخش لیزیک بیمارستان فارابی- بیمارستان تخصصی فارابی- farabihospital.com
لیزردرمانی laserdarmani.com
سايت دکتر علیرضا نادری dr-naderi.com
سایت بیمارستان چشم پزشکی نور www.noorvision.com
وبلاگ ابوالقاسم آوند عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي فسا avand.parsiblog.com
سايت دكتر كريميان Dr-karimian.com
وبلاگ دكتر نادري Dr-naderi.blogfa.com
middleeastlasik.com
www.pezeshk.us
irancliniconline.com